به جراحی ترمیم آسیب دیدگی و نواقص جمجمه کرانیوپلاستی یا ترمیم جمجمه می گویند که نوعی از جراحی پلاستیک مرتبط با جمجمه است که توسط جراح مغز و اعصاب انجام می شود. برای تعمیر نقص یا شکاف استخوان جمجمه ممکن است از پیوند استخوان از جاهای دیگر بدن یا از یک ماده مصنوعی استفاده شود.
ممکن است اتفاقات مختلفی باعث بروز نقص در جمجمه شود. شایعترین آن ها ضربه مغزی است. گاهی بر اثر ضربه شدید به طور مثال در تصادفات ، شکستگی در جمجمه به گونه ای اتفاق می افتد که دیگر امکان استفاده از استخوان خرد شده در جراحی وجود ندارد و ناچار بعد از تخلیه خونریزی مغزی، زخم بیمار بدون جاگذاری استخوان بسته میشود.
گاهی ممکن است بر اثر سکته مغزی یا تومور مغزی یا مشکلات دیگر مغز دچار تورم شود و به قسمت های دیگر فشار وارد کند و جراح قسمتی از استخوان جمجمه را برای رفع تورم بردارد و پس از درمان و رفع تورم استخوان مجدد در جراحی دوم به محل اولیه برگردانده می شود.
جراحی به چه صورت انجام می شود ؟
بعد از بیهوشی جراح پوست بیمار را به دقت برش می دهد و به آرامی آن را به لایه های جداگانه تقسیم می کند لبه های استخوان اطراف را تمیز می کند و سطح را آماده می کند تا استخوان یا ایمپلنت بتواند به درستی در محل آسیب دیده قرار بگیرد. با قرار دادن استخوان یا ایمپلنت در محل، خونریزی کنترل می شود و جراح دوباره پوست خود را به محل اولی خود برگردانده و بخیه می کند. بعد از جراحی ممکن است بیمار دچار سر درد شدید باشد که با قرص ها و تزریقات تسکین داده می شود اگر متوجه موارد زیر شدید . بلافاصله با جراح خود تماس بگیرید:
افزایش سردرد
تب
تشنج
تورم یا عفونت در زخم
برای مطالعه ادامه مطالب و پرسش به لینک زیر مراجعه کنید :
سکته مغزی عارضهای بسیار جدی و مرگبار است که هر ساله بسیاری به آن دچار میشوند و پس از ناراحتی قلبی و سرطان، سومین علت مرگ محسوب میشود زمانی که یک لخته خونی باعث انسداد شریان خون رسان به مغز می شود (سکته مغزی ایسکمیک) و یا یک رگ خونی مغز پاره شده و خونرسانی به بخشی از مغز متوقف می شود (سکته مغزی هموراژیک) سکته مغزی رخ می دهد و در عرض چند دقیقه پس از این حادثه سلول های مغز شروع به مردن می کنند.
علائم سکته مغزی
بیمار گاهی با افتادگی یک سمت صورت مواجه میشود و نمیتواند لبخند بزند یا این که با افتادگی دهان یا چشمها روبهرو میشود و احتمال بروز تیک عصبی در فرد هم وجود دارد. تغییر ناگهانی دید و دوبینی، یا مشکل در بلعیدن ، سردرد شدید و ناگهانی بدون هیچ دلیلی ، مشکلات ناگهانی مانند گیج شدن، مشکل در راه رفتن و حفظ تعادل از دیگر علائم این عارضه است.
تست F.A.S.T برای تشخیص علائم سکته
تست F.A.S.T کمک می کند علائم سکته مغزی شناسایی شود. نام این تست از اول این کلمات در زبان انگلیسی گرفته شده است:
صورت ( Face ) : از بیمار خواسته می شود لبخند بزند تا مشخص شود یک طرف صورت می افتد یا خیر.
دستها ( Arms ) : وقتی بیمار دست ها را بالا می گیرد یکی از دستها شل می شود یا خیر.
صحبت ( Speech ) : بیمار می تواند یک کلمه ساده را چندین بار تکرار کند؟ مشخص می شود مشکلی با بیان کلمات دارد و یا آنها را نصفه و نیمه ادا می کند.
زمان ( Time ) : زمان مهم است. در صورت مشاهده علائم به سرعت با اورژانس تماس بگیرید.
سیستم عصبی یک سیستم ارتباطی فوقالعاده پیچیده است که میتواند مقادیر زیادی از اطلاعات را به طور همزمان ارسال و دریافت کند. سیستم عصبی دارای دو بخش مجزا است: سیستم عصبی مرکزی (مغز و نخاع) و سیستم عصبی محیطی (عصبهای که بیرون از مغز و نخاع قرار دارند). مغز، کنترل تمام قسمتهای بدن و عملکرد کلی ما را در دست دارد. مغز از طریق مسیرهای عصبی به قسمتهای مختلف بدن پیام میفرستد و از محیط و از بدن پیام میگیرد. اهمیت این عضو ضروری بدن ایجاب می کند در صورت بروز مشکل برای تشخیص و درمان حتما به دنبالبهترین متخصص و جراح مغز و اعصاب باشید.
کیست آراکنوئید کیسههای پر از مایع مغزی نخاعی هستند که بین مغز یا نخاع و غشای آراکنویید که یکی از سه غشایی است که مغز و نخاع را در بر میگیرد، واقع شدهاند.کیست آراکنوئید روی غشای آراکنوئید شکل میگیرد و در فضای بین سخت شامه و غشای آراکنوئید گسترده میشود.
کیست های آراکنوئیدی شایع ترین نوع کیست مغز هستند. آنها اغلب مادرزادی هستند در بسیاری از افراد می تواند وجود داشته باشد و یا در هنگام تولد (کیست آراکنوئید اولیه) وجود دارد. آسیب یا ترومای سر نیز می تواند منجر به کیست ثانویه آراکنوئید شود. کیست ها کیسه های پر از مایع هستند، نه تومور مغزی . بیشتر کیست های آراکنونی پایدار هستند و نیازی به درمان ندارند.
کیست های آراکویید با یک اسکن CT یا MRI تشخیص داده می شوند. درمان، در صورت لزوم، شامل تخلیه مایع از طریق عمل جراحی یا شانت کردن است.
علائم کیست آراکنوئید
برخی از کیست های آراکنوئید هرگز علائمی را نشان نمی دهند، اما برخی دیگر می توانند علائم را با فشار آوردن به مغز ایجاد کنند. بسته به اندازه و مکان کیست آراکنوئید ، علائم ممکن عبارتند از:
کانال نخاعی مجموعه از مهره ها هستند که ستون فقرات را تشکیل می دهند. طناب نخاعی مجموعه ای از اعصاب است که از طریق کانال نخاعی از پایه مغز به پشت کمر عبور می کند. تنگی کانال نخاعی به معنی تنگ شدن کانال نخاعی و ریشه عصبهای آن همراه با بزرگ شدن مفاصل بین مهرهای است. فشار روی اعصاب ستون فقرات گردن می تواند باعث ایجاد درد، سفتی، بی حسی یا ضعف در گردن، دست ها و پاها شود همچنین می تواند بر روی کنترل روده و مثانه شما تأثیر بگذارد. تنگی کانال نخاعی معمولا در طی زمان و به آهستگی ایجاد می شود.
علائم تنگی کانال نخاع گردن
عمولا اولین علائم میلوپاتی بدنبال تنگی کانال نخاع گردن تغییر در طرز راه رفتن بیمار است. بسختی میتوان باور کرد مشکل گردن موجب تغییر در اندام تحتانی شود ولی باید دانست که تمام اعصاب مربوط به عضلات اندام تحتانی از گردن عبور میکنند و هر فشاری بر این اعصاب میتواند بر عملکرد عضلات اندام تحتانی و در نتیجه طرز راه رفتن موثر باشد.
علائم دیگر این بیماری عبارتند از درد گردن ، اختلال حس دستها به صورت کرختی، سوزن سوزن شدن و مورمور در اندام تحتانی، احساس سنگینی در پاها، علائم بیشتر به صورت سفتی عضلانی و اختلال حرکتی است. تنگی کانال نخاعی گردن ضعف و انقباض یا گرفتگی پاها را به دنبال دارد و در نتیجه بیمار پاها را تحت کنترل ندارد و به دلیل از دست دادن کنترل بر بخشهای قرارگیرنده پاها روی زمین به سختی راه میرود.
در اغلب موارد، درد پایین کمر ، ناشی از آسیب عضلات و یا رباط های این بخش است. هرچند کشیدگی عضله یک آسیب جدی به نظر نمی رسد، با این حال درد ناشی از آن می تواند بسیار شدید باشد. گرفتگی و اسپاسم عضلانی کمر و درد شدید ممکن است در اثر تحریک یا آسیب به اعصاب، رباط ها و یا ماهیچه های کمر، ایجاد شود. گرفتگی عضلات کمر غالباً در نزدیکی نخاع یا در مجاورت ریشههای عصبی منتهی به نخاع یا خارج شونده از آن رخ میدهد و به یکی از این عصبهای حساس فشار میآورد و در نهایت منجر به بروز دردی شدید میشود.
علت گرفتگی عضلات کمر
گرفتگی عضلات معمولاً هنگام تحت فشار قرار گرفتن یا وارد شدن انرژی زیاد به آن ها برای مثال زمان بلند کردن اشیاء سنگین، ورزش کردن یا شرکت در فعالیتهای ورزشی توانفرسا، چرخش ناگهانی بالا تنه به وجود می آید. آسیب های ورزشی نیز از جمله دلایل رایج کشیدگی عضلات کمر به حساب می آیند، مخصوصا ورزش هایی که شامل حرکات چرخشی (مثل گلف)، یا هر نوع ضربه و حرکت ناگهانی می باشند. علت های غیرآسیب دیدگی گرفتگی عضلات کمر شامل موارد زیر است :
یکی از شایعترین ناراحتیهای ناحیه کمر، تحریک عصب سیاتیک است که گاه حتی مبتلایان را از انجام سادهترین کارهای روزمره نیز باز میدارد. چه این درد یک درد مبهم یا یک احساس سوزن سوزنی شدن ملایم یا احساس سوزش باشد، میتواند آنقدر شدید باشد که فرد مبتلا را از ادامه حرکت ناتوان کند.
عصب سیاتیک پا یکی از بزرگترین و طولانی ترین عصب ها در بدن و در ناحیه پایین ستون مهره ها قراردارد. درد سیاتیک هنگامی اتفاق میافتد که عصب سیاتیک در اثر التهاب یا آسیب فیزیکی، تحت فشار قرار میگیرد. این درد میتواند فقط در یک طرف بدن و یا در هر دو طرف آن باشد و نیز میتواند باعث بیحسی و ضعف اندامها همراه با درد عضلات و مفاصل شود.
روش های درمان سیاتیک
کمپرس گرم یا سرد
استفاده از کمرس گرم یا سرد اولین نکته برای درمان درد و التهاب سیاتیک است. تنش عضلات ممکن است روی عصب سیاتیک فشار وارد کند؛ در نتیجه، میتواند سبب بروز درد سیاتیک شود. کمپرس گرم میتواند به شما کمک کند که به طور قابلتوجهی تسکین پیدا کنید زیرا با استفاده از گرما عضلات منقبض شده، شل میشوند. کمپرس سرد نیز در کاهش تورم در اطراف عصب و کاهش درد موثر است. شما میتوانید یکی در میان درمان گرم و سرد را استفاده کنید. به این ترتیب که با کمپرس گرم شروع کنید و سپس کمپرس سرد را اعمال کنید.
یکی از بیماری های شایعی که مخصوصا در بین افراد بالاتر از ۵۰ سال بیشتر مشاهده می شود گردن درد است که از عارضه های دیسک گردن است. این مشکل را می توان در بین دانشجویان نیز مشاهده کرد. ستون مهره های گردنی دارای ۷ مهره می باشد و در بین مهره ها غضروفی که عمدتا متشکل از آب می باشد و دیسک نام دارند قرار دارد. هفت قطعه استخوان موجود در ستون فقرات گردنی (مهرههای گردن) به وسیله رباطها و عضلات به یکدیگر متصل شدهاند. گردن درد در هر جایی از بدن، از پشت گردن و پایین سر گرفته تا بالای شانه ها و کتف اتفاق می افتد. درد گردن تا قسمت بالای کمر یا بازوها قابل گسترش است. سردرد، خشکی ، درد و التهاب گردن از نشانه های رایج انواع گردن درد به حساب می آیند.
علت گردن درد
بیشترین علت گردن درد ناشی از سه بیماری شایع آرتروز ستون فقرات ، فتق دیسک گردن و سندرم های عضلانی است که در صورت وجود درد در ناحیه گردن و انتشار آن به دست ها حتی در مراحل اولیه آن بایستی به پزشک مراجعه کرد تا تشخیص قطعی و درمان گردن درد در مراحل اولیه صورت گیرد. خشکی عضلات گردن معمولاً به خاطر حرکات و رفتارهایی از قبیل موارد زیر ایجاد میشود:
تکان خوردن سریع و با شتاب گردن در حین ورزش
وضعیت نامناسب بدن هنگام راه رفتن و نشستن
خوابیدن در حالتی که گردن در وضعیت نامناسبی قرار گیرد.
دیسک ها بالشتک های لاستیکی هستند که بین استخوان های ستون مهره ها قرار داشته و دور تا دور نخاع را فرا گرفته اند. دیسکها به وسیله پارگی لایه بیرونی دیسک به نام «آنولوس» یا جدا شدن صفحه انتهایی از بدنه استخوانهای مهره که به مرکز ژل مانند (نوکلئوس پالپوزوس) اجازه تراوش به بیرون را می دهد، دچار فتق میشوند. این ژل میتواند بخشهایی از عصب را فشرده یا منقبض کند و باعث درد شود. نوکلئوس پالپوزوس بیرون زده، حاوی پروتئین های التهابی است که میتوانند التهاب کافی برای تحت تاثیر قرار دادن عصب مجاور را ایجاد کرده و باعث چیزی شوند که معمولا به درد سیاتیک یا رادیکولوپاتی معروف است.
علت و علائم بیرون زدگی دیسک کمر
با افزایش سن افراد، مواد مایع مرکز دیسک از بین میرود و دیسک ها سخت می شوند و دیگر مانند یک بالشتک نرم نیستند. این عامل باعث جابه جایی مرکز دیسک ، ترک خوردن و ایجاد شکاف در دیسک می شود و در نهایت پارگی و بیرون زدگی دیسک کمر ایجاد میشود. بیشترین بیرون زدگی و پاره شدن دیسک کمر در ناحیه تحتانی دو تا از دیسک های کمر به وجود می آید.از علائم بیرون زدگی دیسک می توان به موارد زیر اشاره کرد ، البته برای تشخیص حتما باید توسط متخصص ستون فقرات معاینه شوید :
هیدروسفالی به معنای آب در مغز است. هر فردی در درون مغز و یا ستون فقرات خود دارای مایع مغزی نخاعی می باشد که به آرامی در حال گردش است تا مواد غذایی را به این اندام ها رسانده و مواد زاید را از مغز و نخاع دور کند. اگر این جریان مسدود گردد، کیسه ای که حاوی این مایع مغزی نخاعی می باشد ممکن است بیش از حد بزرگ شده و فشاری را به سر وارد کند که منجر به ایجاد وضعیتی به نام هیدروسفالی گردد.در اطراف مغز بالشتک هایی قرار دارند که نقش سپر محافظ مغز را ایفا می کنند و به آنها بطن مغزی گفته می شود و مایع مغزی درون این بطن های مغزی قرار دارد.
علائم و علل هیدروسفالی در نوزادان و کودکان
در بعضی موارد، هیدروسفالی قبل از تولد نوزاد آغاز می شود و می تواند بر اثر عفونت های خاص در دوران بارداری مانند سرخچه ، اختلال ژنتیکی و یا نقص مادرزادی که در آن ستون فقرات بسته نشده باشد به وجود آید. این بیماری در کودکان تازه متولد شده نیز می تواند به علت خونریزی مغزی حین یا بعد از زایمان ، آسیب های حین و قبل و بعد از زایمان و یا عفونت و تومورهای سیستم عصبی مرکزی باشد. از علائم این بیماری در نوزادان و کودکان می توان به تغییر ساختار صورت و بزرگ شدن حجم سر ، خواب بیش از حد ، تشنج و استفراغ ، میل کم به غذا ، تغییر خلق و خو و تاخیر در رشد اشاره کرد.